Δημήτρης Μαυρόπουλος: «Το θέατρο είναι πολιτική πράξη»

Συνέντευξη στον Παναγιώτη Μουλόπουλο

Ο Δημήτρης Μαυρόπουλος επί 37 χρόνια έχει διανύσει πολλά χιλιόμετρα στο σανίδι, ενώ έχει δώσει δυναμικό «παρών» σε τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες. Συναντήσαμε τον γνωστό ηθοποιό στο «Pasaji» (Στοά Σπυρομήλιου) και συζητήσαμε για τη φετινή σεζόν, τις οικονομικές απολαβές, αλλά και την πολιτική εν έτη 2013. 

Κάντε μου έναν απολογισμό για τη φετινή σεζόν. Πώς αισθάνεστε που είχατε και φέτος δουλειά;

Οι ηθοποιοί δεν έχουμε κανένα πρόβλημα αγωνίας, γιατί το ζούμε συνέχεια, καθώς ψάχνουμε δύο φορές το χρόνο για δουλειά. Σε όλη αυτή τη πτώση της τηλεόρασης, στον περιορισμό των παραστάσεων, είναι γεγονός ότι βρίσκονται ηθοποιοί εξαιρετικής αξίας και ιστορίας χωρίς δουλειά . Σημασία δεν έχει να έχεις δουλειά, αλλά τι δουλειά θα κάνεις και πόσο καλά θα την κάνεις.

 Φέτος είναι ότι χειρότερο έχουμε ζήσει μέχρι τώρα. Ωστόσο ο κόσμος τίμησε το θέατρο με τον καλύτερο τρόπο. Ο κόσμος πάντα μας ταΐζε και μας φρόντιζε. Μας τιμά  με την παρουσία του και πληρώνει. Έτσι υπάρχουν τα θέατρα και οι καλλιτέχνες. Η φετινή χρονιά πέρα από τις δυσκολίες  ήταν αισιόδοξη και δυνατή.  Καταλαβαίνουμε την αγωνία που ζουν κάποιοι που απολύονται ή κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους, αλλά πιστεύω δεν μπορούμε να το λύσουμε συζητώντας . Πρέπει να είμαστε πιο μάχιμοι, γιατί έρχονται και τα χειρότερα…

Γενικά, είστε αισιόδοξος;

Πάντα! Εγώ έχω μία αρχή: Αν είμαι γερός όλα θα τα κάνω. Αρκεί να μην βιαζόμαστε και να μην διεκδικούμε περισσότερα από αυτά που μας ανήκουν. Για μένα αυτό που μου ανήκει στη ζωή, αλλά και στον καθένα μας, είναι αυτό που μας κάνει ωφέλιμους, χρήσιμους και μας εξυπηρετεί. Πρέπει να σταματήσουμε τη ζωή του «φαίνεσθε», αλλά του «είσαι». Πρέπει να φαίνομαι; Γιατί; Πρέπει να είμαι!  Αυτός είναι ο λόγος που φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση: Ζήσαμε ένα ακριβό και μεγάλο όνειρο και αδιαφορήσαμε για   την καθημερινότητα μας ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ πολύ πιο  σημαντική και φθηνή.

Έχουν χαθεί οι ανθρώπινες αξίες στο γενικότερο πλαίσιο της κρίσης;

Το αξιακό σύστημα του καθενός δεν μπορεί να είναι ελαστικό και να αυξομειώνεται ανάλογα με τις εποχές. Κατά την ταπεινή άποψη μου, πιστεύω ότι το αξιακό σύστημα   πρέπει να το υπηρετείς καθημερινά. Κάποιοι  δεν ήταν ώριμοι να αντιμετωπίσουν αυτή την ευμάρεια, όπου την είδαν ως όχημα ζωής. Μόνο που κατέβηκαν νωρίς και ξέμειναν ξυπόλητοι και γυμνοί. Δύσκολη τώρα η διαδρομή. Δεν είναι όλα χρήμα, επίδειξη, πλούτος, αλλά επικοινωνία, επαφή με τον κόσμο, χαρά και κατανόηση με τους  ανθρώπους. Τη σύμπνοια και την έγνοια μεταξύ μας τα θεωρώ πολύ σημαντικά!

Εκτός από το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, δεν έχει σημασία και να πληρώνεται ένας ηθοποιός;

Πληρωνόμαστε.  Παρ’ όλες τις δυσκολίες.  Έχουμε πολύ υψηλό επίπεδο θεάτρου στο παγκόσμιο θεατρικό χάρτη. Με τους καλλιτέχνες σε οποιαδήποτε μορφή της τέχνης που προσπαθούν για το καλύτερο με πολλές επιτυχίες, η επιβίωση είναι αναλογική. Ούτε οι παλαιότερες υπερβολές, αλλά ούτε και η μιζέρια βοηθούν σήμερα κανέναν μας. Ούτε και η ευκαιρία που βρήκαν αρκετοί να κλαίγονται και να εκβιάζουν κόβοντας μισθούς. ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ δεν ζητιανεύουμε…..

Τη Τέχνη και την υποκριτική σου αξία δεν την πληρώνεσαι μονό  σε χρήματα, αλλά σε ρόλους και με την αποδοχή του κόσμου και των συναδέλφων. Τα υπόλοιπα είναι ΤΙΠΟΤΑ…

Είστε ικανοποιημένος από τα λεφτά που έχετε βγάλει από τη δουλειά σας;

Έζησα και ζω με αξιοπρέπεια. Φρόντισα να μη χρωστάω σε κανέναν –με  χρωστάνε και δεν χρωστάω. Είμαι καλά. Στη σημερινή εποχή που τίθεται θέμα επιβίωσης είναι καλό να είσαι μαζεμένος.

Ποια είναι η μεγαλύτερη υπερβολή που έχετε κάνει;

Στη ζωή μου, δεν έκανα υπερβολές, αλλά μισώ τσιγκούνηδες, τους μίζερους και τους ανθρώπους που δεν έχουν χιούμορ –αν βρεθεί κάποιος που να μην έχει χιούμορ, όχι μόνο να μην κάνει παρέα μαζί μου, αλλά να μην κυκλοφορεί σε απόσταση3 χλμ.

Ωστόσο στην «Τρελή, τρελή σαραντάρα» υποδύεστε ένα τσιγκούνη…

Δεν είμαι τσιγκούνης, αλλά είμαι ένας αδερφός που θέλει να ζήσει τη ζωή του, μέσα από τη ζωή της αδερφής του. Έναν γάμο συμφερόντων θέλει να κάνει. Παλιότερα οι γονείς έλεγαν ότι ο γιος σου θα πάρει την κόρη μου. Να ενωθούν οι περιουσίες και όλα καλά. Υποθήκευαν  τη ζωή των άλλων. Τώρα, είμαστε σε θέση  όλοι να έχουμε το δικαίωμα της  επιλογής. Αρκεί να   κρίνουμε πρόσωπα  και καταστάσεις. Όχι να  αποφασίζουμε με  ενθουσιασμό. Αυτός ο ενθουσιασμός μας έπνιξε, γιατί σαν κοινωνία και λαός ήμασταν αμετροεπείς, ενώ έχουμε πολλές αρετές. Μόνο την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας δεν μας χρέωσαν. Προβάλαμε τις αδυναμίες μας και τώρα λένε τα χειροτέρα.

Έχετε αισθανθεί να χάνετε το μέτρο από την επιτυχία που σημείωσαν δουλειές σας;

Υποκριτικά πιστεύω ότι κατάφερα ορισμένα πράγματα. Κάποια θα μπορούσαν να έχουν γίνει και πολύ καλύτερα. Σε γενικό επίπεδο πήγαν καλά.  Το μέτρο το χάνουμε όταν πιστεύουμε ότι είμαστε ΚΑΠΟΙΟΙ…ευτυχώς δεν ένιωσα έτσι ποτέ….αν και τώρα που το λες, μήπως να το σκεφτώ; Υπάρχει τόση  αβεβαιότητα στον χώρο, που σεμνά και ταπεινά πρέπει να συνεχίσουμε.

Πως αντιμετωπίζετε συνολικά την κατάσταση;

Με ψυχραιμία, γιατί υπάρχει / ΗΣΥΧΙΑ μέχρι ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ… Φοβούμαι ότι κάποια στιγμή αν ξεσπάσουμε θα μας φταίει οτιδήποτε εκτός από αυτά που πρέπει. Έχουμε ενοχικά σύνδρομα στη συμπεριφορά μας. Φταίμε και εμείς που έγιναν έτσι τα πράγματα, γιατί εμείς τους ψηφίσαμε, εμείς τους ανεχτήκαμε. Βρήκαμε να χτυπήσουν τους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι δεν ήρθαν μόνοι τους να κάτσουν στη θέση του υπουργείου, του σχολείου ή της τράπεζας. Κάποιοι τους έβαλαν, γιατί θέλανε κομματικό στρατό, αλλά δεν διώχνεις έναν άνθρωπο που σπουδάζει παιδιά, που αύριο-μεθαύριο θα βγει στη σύνταξη, έναν νέο που έχει όνειρα και φιλοδοξίες. Αυτά δεν μπορεί να τα διαπραγματευθείς με λογιστικές πράξεις. Όποιος νομίζει ότι μπορεί, δεν έχει ιδέα από μαθηματικά ή δεν έχει επαφή με το περιβάλλον.

Φοβάστε μήπως τα παιδιά σας, μεγαλώνοντας κι άλλο, επιθυμήσουν να φύγουν από την Ελλάδα;

Αυτό που λέω στη γυναίκα μου, επειδή η κόρη μου σπουδάζει στο βιολογικό της Κρήτης είναι ότι εγώ θα πληρώνω τα έξοδα , να πηγαίνεις να βλέπεις το παιδί μας ευτυχισμένο, από το να είναι εδώ απογοητευμένο και άνεργο. Παντού  υπάρχουν δυνατότητες για να εξελιχθούν οι νέοι. Υπάρχει όμως μία διαφορά: Εγώ είμαι το παρών της Ελλάδας, καθώς θα δουλέψω άλλα 10-12 χρόνια, στα 65 μου σταματάω. Το μέλλον, όμως, είναι οι νέοι! Αν φύγουν οι νέοι ποιος θα πάει την Ελλάδα παρακάτω; Εγώ που δεν θα μπορώ να πάω τον εαυτό μου παρακάτω; Με ενοχλεί που δεν λαμβάνουν υπόψη τους ότι πάει να διαλυθεί μία κοινωνία όπου είναι δαχτυλοδειχτούμενη όχι για τις αρετές της. Αλλά  για τα λάθη της. Το ότι θα κάτσουμε να πιούμε λίγο κρασάκι Η’ έναν καφέ . Δεν θα πει ότι είμαστε τεμπέληδες, αλλά πάμε τη δουλειά λιγο  παραπέρα. Αυτό αν το σκεφτεί ένας Γερμανός θα πάει στο λογιστήριο μονο του και θα πει «απολύστε με, σκέφτηκα ότι θα πάω διακοπές ή θα πιω μία μπύρα». Είμαστε ικανότατοι σε όλα, αλλά δεν είχαμε ανθρώπους να αξιοποιήσουν αυτό το υλικό. Μια ζωη θυμάμαι αυτοσχεδιάζανε. Όλα στο γόνατο γινόντουσαν. Τώρα γονατίσαμε σαν κοινωνία.

Θα αποδεχόσασταν πρόταση να πολιτευτείτε;

Εγώ πολιτεύομαι 37 ολόκληρα χρόνια.  Το θέατρο είναι πολιτική πράξη. Δεν με ενδιαφέρει να μπω σε ένα σύστημα να το υπηρετήσω, αλλά να το ανατρέψω, παρόλο που μπορεί να έχω οφέλη. Δεν με αφορά! Η δουλειά μου είναι να κάνω τη δουλειά μου σωστά και όχι να βγαίνω να υπογράφω πράγματα που μπορεί να είναι υπέρ ή εις βάρος άλλων. Το θέατρο είναι μία πολιτική πράξη όπου μπορείς να φωτίσεις τη σκέψη, το μυαλό και την κρίση του κόσμου. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ.

Την απόφαση του Αντιδήμαρχου Αθηναίων, να σφραγίσει κάποια θέατρα, πως την κρίνετε;

Αν όντως είναι ακατάλληλα έπρεπε να το είχε κάνει από  την αρχή. Να μην ξεκινούσαν γιατί υπήρχε αν υπήρχε πρόβλημα.. Στη μέση της σεζόν δεν στέλνεις ραβασάκια «κλείστε τα θέατρα», αλλά προειδοποιείς ότι του χρόνου κάποια δεν θα λειτουργήσουν αν δεν την τηρούν κάποια πράγματα. Το θέατρο δεν είναι καφενείο! Τώρα θυμήθηκαν να εφαρμόσουν το νόμο; Ο νόμος να εφαρμόζεται πάντα. Όχι ότι θυμάμαι και δεν είναι λάστιχο. Αν πουν να εφαρμόζουν τους νόμους, οι μισοί θα πάνε φυλακή και οι άλλοι μισοί θα κλείσουν τα μαγαζιά τους.

Θεωρείτε ότι άργησαν να «πέσουν» οι τιμές των εισιτηρίων;

Έπεσαν 3 φορές εδώ και 4 χρόνια. Πέφτουν σταδιακά τα τελευταία δύο χρόνια, με προσφορές αλλά μην ξεχνάμε ότι  έχει 6,6% φόρο, υπάρχει ΦΠΑ , αμοιβές, ΙΚΑ, προσωπικό, θέρμανση, φώτα, πνευματικά δικαιώματα,  τεχνικοί, υπάρχει κόσμος. Εμείς οι ηθοποιοί π.χ. μπορεί  να παίρνουμε 100 ευρώ, αλλά τα 49ευρώ είναι φόρος 20% ΙΚΑ Φ.Π.Α. τα υπόλοιπα είναι δικά μας. Τα εισιτήρια πέσανε για να βοηθήσουμε τον κόσμο να έρθει στο θέατρο. Θέατρο και τέχνη ερήμην του κόσμου δεν γίνεται. Η τέχνη έχει να πει πάρα πολλά από τον πιο πλούσιο μέχρι τον πιο φτωχό…

Τελικά το θέατρο είναι ένα διέξοδο για την εποχή που ζούμε;

Το θέατρο είναι χώρος έκφρασης και επικοινωνίας, προβληματισμού, διασκέδασης και ψυχαγωγίας, όπου ψυχαγωγία είναι η καλλιέργεια της ψυχής και διασκέδαση η συμμετοχή. Πας σε ένα κέντρο, διασκεδάζεις, οπότε συμμετέχεις, ενώ στο θέατρο ψυχαγωγείσαι.. Όλα είναι απαραίτητα και σημαντικά σε όλους μας.

Τα τελευταία χρόνια σας βλέπουμε περισσότερο σε κωμωδίες. Τι ρόλο παίζει το γέλιο στη ζωή σας;

ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ.. Όλα τα είδη είναι σημαντικά και  αξιόλογα μόνο όταν γίνεται θέατρο με πολύ δουλειά και μεράκι. Και στην χώρα μας γίνεται.

Έχετε εντοπίσει κοινά στοιχεία με τον Ορέστη της «Τρελής, τρελής σαραντάρας»;

Κανένα. Είμαι άνθρωπος του «θέλω» και όχι του πρέπει. Έφυγα από τη πατρίδα 15 χρονών παιδί για να  σπουδάσω ηθοποιός. Στο σχολείο μας έμαθαν τι δεν πρέπει να κάνουμε και όχι τι πρέπει. Το «πρέπει» μας ΦΡΕΝΑΡΕ . Το «θέλω»μας όμως δεν πρέπει είναι εις βάρος κανενός.  Βέβαια,. ο Ορέστης της παράστασης είναι άνθρωπος του «πρέπει». Αυτός ο καθωσπρεπισμός και η σοβαροφάνεια μας έχει φάει.

Πλέον κυριαρχεί το «πρέπει και το μη» ή το «θέλω»;                                         

Πριν από δύο χρόνια θα έλεγα το πρώτο, αλλά τώρα είναι το «θέλω», το οποίο είναι ανάγκη πολλών ανθρώπων και γίνεται αίτημα. Παλαιότερα φαινόταν εγωιστική διεκδίκηση, αλλά τώρα όλοι θέλουμε: εργασιακή ειρήνη, ίσες ευκαιρίες, δικαιοσύνη, ελπίδα για τα μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά μας για να κάνουν κάτι καλύτερο για αυτή τη χώρα.

«Τρελή, τρελή σαραντάρα» ήταν θεατρικό έργο, έγινε ταινία και φέτος το παρουσιάσατε εσείς.

Είναι μία αγαπημένη κωμωδία των Ελλήνων. Ο Θοδωρής Πετρόπουλος, ένα σπουδαίο και καλλιεργημένο παιδί με γνώσεις  πέρα από το θέατρο, έκανε μία σπουδαία δουλειά καθώς έφερε το θεατρικό κείμενο και «ένωσε» με κάποιες ωραίες στιγμές της ταινίας. Μία δροσερή παράσταση, η οποία δεν ήταν πρώτη επιλογή του κόσμου λόγω ότι την  ήξεραν. Ακούστηκε όμως ότι είναι πολύ ωραία δουλειά, έρχονται, μας τίμησαν και δόξα τον Θεό πήγαμε πάρα πολύ καλά.